ENKELE KERNPUNTEN VAN DE KILOMETERHEFFING

Sinds 1 april 2016 moeten alle eigenaars van vrachtwagens met een maximaal toegelaten totaalgewicht (MTT) van meer dan 3,5 ton, een kilometerheffing betalen voor het gebruik van de autosnelwegen en bepaalde gewest- en gemeentewegen in België.
Het maakt daarbij niet uit of deze voertuigen nu in België, dan wel in het buitenland zijn ingeschreven.
Slechts een aantal welbepaalde voertuigen zijn uitgezonderd van deze regelgeving, met name:

- Werktuigmachines die geen goederen vervoeren (mobiele kranen, verreikers, hoogtewerkers, graafmachines, bulldozers, etc.) 
- Voertuigen met proefritplaat ZZ (NIET de voertuigen met Z-plaat)
- Oldtimers met O-nummerplaat
- Mobilhomes
- Trekkers van kermiswoonwagens (NIET de trekkers van kermisattracties)
- Tractoren die nooit gebruikt worden als trekker
- Opleidingsvoertuigen onder bepaalde voorwaarden

Daarnaast kan voor bepaalde voertuigen een vrijstelling aangevraagd worden, met name voor voertuigen uitsluitend gebruikt worden voor defensie, civiele bescherming, brandweer en politie, medische doeleinden of voor landbouw, tuinbouw, visteelt en bosbouwwerkzaamheden. Deze vrijstelling moet aangevraagd worden bij de belastingdienst van het gewest waar het voertuig is ingeschreven. De aanvraag kan per post of online gebeuren.

Voor de berekening van de kilometerheffing moeten de vervoerders een zgn. ON BOARD UNIT (OBU) installeren in de trekker, welke via GPS het aantal gereden kilometers registreert.
Deze OBU kan thans besteld worden bij twee serviceproviders, Satellic en Axxès, doch het is de bedoeling dat op termijn ook andere serviceproviders zullen toetreden tot de markt.

De kilometerheffing kan op twee manieren betaald worden: met een vooruitbetaling (met alle betaalmiddelen) of een nabetaling (enkel met kredietkaarten of vloot-/tankkaarten).
Domiciliëring is voorzien vanaf 1 juli 2016 en kan enkel worden toegelaten na een kredietwaardigheidsonderzoek.

De facturatie gebeurt om de twee weken, waarbij de transporteur in principe een globale factuur voor de hele vloot zou moeten kunnen ontvangen. De praktijk heeft evenwel uitgewezen dat zich ter zake nog een heel aantal kinderziektes voordoen en transporteurs worden dan ook geconfronteerd met heel wat onjuistheden en administratieve chaos.

Om te controleren of de vrachtwagenchauffeurs in orde zijn, worden er op verschillende wijzen controles uitgevoerd, namelijk:

- Met stationaire portieken op autostrades;
- D.m.v. flexibele scanningsapperatuur;
- Door mobiele controleteams die zich op de weg begeven.

Wordt vastgesteld dat de weggebruiker in overtreding is, dan wordt een administratieve boete van 1.000 EUR opgelegd, welke alle overtredingen begaan door eenzelfde voertuig binnen een periode van drie uur vanaf de vaststelling van de eerste overtreding dekt.
De controleur kan de onmiddellijke betaling van deze boete eisen en kan, indien zulks niet geschiedt, het voertuig laten takelen en in beslag nemen. Wordt vervolgens de boete niet binnen de week betaald, dan kan de overheid overgaan tot betekening van een dwangbevel en kan zij het in beslag genomen voertuig zelfs openbaar laten verkopen.

Aangezien de kilometerheffing een taks uitmaakt, kan daartegen (en tegen de eventuele boetes) bezwaar worden ingediend volgens de voorzieningen van de taks heffende overheid. Daar de kilometerheffing een gewestelijke bevoegdheid is, dienen de voorschriften van het desbetreffende gewest nageleefd te worden. Voor Vlaanderen zijn deze bepalingen terug te vinden in de Vlaamse Codex Fiscaliteit.

Hierboven werd reeds aangestipt dat de invoering van het systeem met heel wat chaos op het terrein gepaard gaat en het ziet er dan ook naar uit dat in de nabije toekomst heel wat discussies zullen gevoerd worden, zowel over fouten in de aanrekening zelf als over eventuele schade van de sector ten gevolge van mogelijke fouten van de serviceproviders of zelfs van de overheid.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.