CMR & GDP - NIET ALLE TRANSPORT IS GELIJK

Het kan misschien verbazen, doch het transport van farmaceutische producten is slechts in beperkte mate geregeld. Nochtans gaat het hier om goederen bestemd voor menselijke consumptie met specifieke uitwerkingen.

De reden hiervoor valt te zoeken in het feit dat de wettelijke bepalingen omtrent distributie van farmaceutische producten voornamelijk een nationale aangelegenheid waren. De groeiende globalisering en daarbij horend de internationalisering van ook het transport van farmaceutische producten kon niet langer door Europa genegeerd worden.

In 1992 kwam er een richtlijn houdende goede distributiepraktijken (GDP). In deze richtlijn werden twee grote elementen belicht, namelijk dat, hoewel het transport van farmaceutische producten zich steeds meer op een internationaal niveau afspeelde, de regelgeving aangaande de distributie van deze producten gedifferentieerd was door de verschillende regelgevingen in de verschillende landen. Daarnaast werd gesteld dat controles op de distributieketen dienden uitgevoerd te worden van productie tot aflevering bij de consument.

Hoewel de GDP-richtsnoeren steeds werden bijgeschaafd, blijven zij tot op vandaag slechts gelden als ‘algemene vereisten’. Nog steeds zijn het de lidstaten die instaan voor de controle op de naleving van GDP. Iets wat moeilijk te rijmen valt met de hedendaagse internationale context.

Toch hebben de GDP-richtsnoeren hun impact op zowel de groothandelaars als de transporteurs van farmaceutische producten. In wat volgt gaan we voornamelijk in op de wisselwerking tussen GDP en het CRM-verdrag.

Vooreerst kan in de vervoersovereenkomst worden opgenomen dat bepaalde GDP-richtsnoeren op de vervoerder van toepassing zijn, waardoor deze één of meerdere verplichtingen op zich neemt. In dat geval kan een vervoerder bijvoorbeeld niet zonder meer een vervoerder in ondernaanneming (ondervervoerder) aanstellen zonder de a priori toestemming van de opdrachtgever én een audit.

Ten tweede kan men zich afvragen of een inbreuk op GDP schade betekent onder CMR. Onder CMR verstaat men onder het begrip schade het verlies, de beschadiging of vertraging van de getransporteerde goederen. Heeft een inbreuk op de GDP-richtsnoeren geen uitstaans met de hiervoor opgesomde elementen, dan beperkt de inbreuk zich tot een contractuele fout/wanprestatie. Een overtreding van de GDP-richtsnoeren zal dus niet automatisch tot schade onder het CMR-verdrag leiden.

Ook de controleplicht van de vervoerder is relevant hier aan te halen. Deze lijkt volgens de GDP-richtsnoeren aansprakelijk gesteld te kunnen worden voor afwijkingen in de temperatuur tijdens bijvoorbeeld koeltransporten. Toch dient het aangestipt dat deze zich evenwel van zijn aansprakelijkheid kan bevrijden indien blijkt dat het ontbreken of de gebrekkigheid van de verpakking bij goederen aan de basis ligt van de beschadiging waaraan zij zijn blootgesteld. Hetzelfde geldt wanneer de lading en de stuwing door de afzender werden verzorgd. Daartegenover wordt van de vervoerder wel verwacht dat deze de lading en stuwing controleert.

Wanneer het verlies of de vertraging van of de beschadiging aan farmaceutische goederen vaststaat, geldt onder het CMR-verdrag een beperking van de aansprakelijkheid van de vervoerder van 8,33 SDR per kilogram bruto-gewicht. In het kader van transport van farmaceutische producten kan deze beperking problematisch zijn, daar dergelijke producten veelal weinig wegen, doch een hoge waarde hebben. Bedingen die deze limitatie zouden uitsluiten worden voor niet-geschreven gehouden.

Wanneer er zich schade voordoet buiten het CMR-verdrag ligt dit anders. Er is geen limitatie voorhanden, alsook geen sanctie voor de vervoerder in de GDP-richtsnoeren voorzien. De groothandelaar doet er dus goed aan in de kaderovereenkomst een of meerdere schadebedingen en vrijwaringsclausules op te nemen, wenst die zich in te dekken tegen non-CMR inbreuken op de GDP-richtsnoeren door een vervoerder.