THE FUTURE IS DIGITAL: E-CMR
Het bijkomende protocol aan de CMR-conventie dat aan de transportsector de mogelijkheid biedt om CMR-gegevens elektronisch uit te wisselen, trad reeds in 2011 in werking, doch tot op heden hebben slechts 8 EU Lidstaten (Bulgarije, Denemarken, Letland, Litouwen, Nederland, Slowakije, Spanje en Tsjechië) alsook Zwitserland dit protocol geratificeerd.
Het toepassingsgebied van de elektronische vrachtbrief blijft daarmee vooralsnog beperkt.
Ook België, dat nochtans het Protocol nog niet geratificeerd heeft, komt nu met een proefproject ter invoering van de elektronische vrachtbrief.
Vorige maand werd in het Belgisch Staatsblad immers het KB van 10 april 2016 inzake de elektronische vrachtbrief gepubliceerd.
Dit KB is sedert 1 mei 2016 effectief in werking, waarmee een driejarig proefproject ter lancering van de elektronische vrachtbrief (e-CMR) op gang werd getrokken.
Tussen 1 mei 2016 en 31 januari 2017 wordt softwareleveranciers te lande de mogelijkheid geboden om hun e-CMR-technologie te ontwikkelen en zich kandidaat te stellen ter aanbieding van hun technologie aan verladers en vervoerders.
Zij moeten hiertoe een dossier indienen waarin toelichting over hun systeem wordt gegeven.
Na hun toelating moeten zij minstens om de drie maanden de eventuele wijzigingen aan het systeem melden, alsook moeten zij onmiddellijk elke afnemer van hun product aanmelden bij de FOD Mobiliteit.
Het is dan de bedoeling dat vervolgens, en dit tot 30 april 2019, de transportsector (verladers, vervoerders en geadresseerden) het systeem kan uittesten.
Eerst zal het gebruik beperkt zijn tot het nationale niveau om daarna, indien dit voldoende uitgewerkt en geconsolideerd is, uit te breiden naar een toepassing binnen de Benelux (in Nederland is het systeem al ingeburgerd), en later tot het internationaal vervoer.
Het KB voorziet wel een reeks voorschriften waaraan voldaan moet zijn opdat dergelijke elektronische vrachtbrief kan gebruikt worden:
- Zij dienen voorzien te zijn van een uniek nummer voorafgegaan door de letter B, met doorlopende nummering en identificatie van de leverancier;
- De leveranciers moeten een lijst bijhouden van de door hun technologie aangemaakte vrachtbrieven, welke elke drie maanden bekend moet gemaakt worden aan de FOD Mobiliteit;
- De elektronische vrachtbrief dient toegankelijk te zijn voor de afzender of de commissionair, de vervoerder en de geadresseerde en hij dient toegankelijk te zijn in het voertuig;
- De elektronische vrachtbrief dient gedurende ten minste vijf jaar na de datum van het vervoer door de onderneming te worden bewaard en moet eenvoudig consulteerbaar zijn voor controlebeambten. Een afdruk moet mogelijk zijn;
- Alle vakken, uitgezonderd nr. 16 (en vakken 6, 7, 8, 9, 11 en 13 slechts wanneer het geval zich voordoet) moeten voor aanvang van het vervoer worden ingevuld, en na afloop worden op het derde exemplaar alle toepasselijke rubrieken ingevuld;
- De afzender dient de geadresseerde onmiddellijk per post een afdruk van de elektronische vrachtbrief te bezorgen wanneer deze erom vraagt.
De technologie ter creatie van de elektronische vrachtbrief hoeft niet op zichzelf te staan.
Software-ontwikkelaars werken nu reeds aan systemen om dergelijke vrachtbrieven te integreren binnen een platform (datahub) waar reeds talrijke gegevens opgenomen werden en waarbinnen de verschillende actoren digitaal kunnen communiceren.
Op termijn is het dan de bedoeling dat niet enkel de vrachtbrief elektronisch kan gegenereerd worden, maar alle vervoersdocumenten en de facturen.
Of en wat de juridische implicaties van dit digitale systeem zijn, valt af te wachten.
Zo valt bijvoorbeeld te denken aan het lot van de standaardvoorwaarden die bij de papieren versie meestal op de achterzijde van de vrachtbrief vermeld worden.
Ook verduidelijkt de wet niet aan welke specifieke voorwaarden de softwareleveranciers moeten voldoen (waar aan erkende drukkers voor papieren vrachtbrieven wel aanzienlijke voorwaarden worden opgelegd). Het is maar de vraag of zulks niet tot een ongelijkheid kan leiden.
We volgen het alleszins verder op!